Gezondheid van het urinewegstelsel van de kat: blaasgruis en blaasstenen
Net als bij alle dieren zijn urinewegproblemen bij de katten een belangrijk thema. Verstopping van de urinewegen kan extreem pijnlijk en mogelijk dodelijk zijn voor katten. Als je een teken van ongemak of onvermogen om te plassen opmerkt, neem dan onmiddellijk contact op met je dierenarts.
Blaasgruis en blaasstenen bij de kat
Het gaat om kleine 'steentjes' die zich in de urine vormen. Deze urinestenen (of urolithiasis) kunnen, als ze een bepaalde grootte bereikt hebben, de urinebuis verstoppen, of erin vast komen te zitten, wat pijn veroorzaakt en het voor de kat moeilijk maakt om te plassen.
Urinestenen komen relatief vaak voor bij volwassen katten. Als je de volgende symptomen opmerkt, raadpleeg dan zo snel mogelijk je dierenarts:
- Je kat stopt met eten en wordt sloom en lusteloos.
- De urine van je kat bevat bloed.
- Doordat er nog steeds urine geproduceerd wordt maar de urineweg geblokkeerd is en de urine niet weg kan, zwelt de blaas. Als de dierenarts je kat aftast en voelt dat zijn blaas uitgezet is, kan hij concluderen dat hij urinestenen heeft.
Tekenen van blaasproblemen bij de kat
FLUTD (feline lower urinary tract disease) is een term die gebruikt wordt om een groep aandoeningen te beschrijven die het onderste deel van de urinewegen (blaas en urinebuis) betreffen. FLUTD komt vaak voor en is een complex probleem dat een medische of gedragsmatige oorzaak kan hebben. Het is zelden maar aan één enkele factor toe te schrijven.
Tekenen van blaasproblemen zijn onder andere moeilijk plassen, pijnlijk plassen (klagelijk gemiauw op de kattenbak), vaak likken aan de genitaliën, bloed in de urine, weinig of geen urineafscheiding na vaak proberen en, in sommige gevallen, het niet gebruiken van de kattenbak. Bloed in de urine van je kat is een symptoom dat je heel ernstig moet nemen. Het kan gaan om een heel ernstige en mogelijk fatale aandoening, zeker bij katers. Neem onmiddellijk contact op met je dierenarts als een van de genoemde symptomen zich voordoet.
Oorzaken
Plasproblemen bij katten kunnen te wijten zijn aan verschillende zaken. Daartoe behoren:
Idiopathische blaasontsteking: Deze pijnlijke aandoening komt vaak voor. De oorzaak is meestal niet bekend, maar stress kan een trigger zijn.
Blaasgruis/blaasstenen: Dit is een courant probleem. Katten kunnen last hebben van verschillende soorten urinestenen (meestal zijn van struviet of calciumoxalaat).
Bij katers kunnen deze stenen de urinebuis verstoppen.
Anatomische afwijkingen: Katten kunnen geboren worden met een abnormale anatomie van de lagere urinewegen of dergelijke afwijkingen kunnen zich ontwikkelen na een trauma. De symptomen hangen af van de locatie en het type afwijking.
Bacteriële infectie van de urinewegen: Dit doet zich zeer zelden voor bij katten zonder andere gezondheidsproblemen. Katten met diabetes of een nierziekte kunnen vatbaarder zijn voor infecties, maar dat is zelden de hoofdoorzaak van FLUTD.
Leeftijd en gewicht: Katten met overgewicht en/of oude katten kunnen net als katten die last hebben van stress, kampen met urinewegproblemen. Idiopathische blaasontsteking wordt vaak verergerd door stress als gevolg van een verhuizing, de komst van een nieuwe kat in het gezin of een nieuw gezinslid of zelfs door slecht weer!
Sterilisatie: Dit is een risicofactor voor urinewegproblemen bij katten.
Diagnose
Je dierenarts zal onderzoeken verrichten om een precieze diagnose te stellen. Een bloedonderzoek kan gebruikt worden om onderliggende problemen uit te sluiten, en een urineonderzoek om de aanwezigheid van ontstekingscellen, bloed en kristallen aan te tonen en de urineconcentratie te meten.
Behandeling
Als je kat last heeft van een verstopping van de urinebuis, zal je dierenarts snel moeten ingrijpen. Onder zware verdoving of anesthesie zal er een urinekatheter geplaatst worden om de verstopping op te heffen, zodat de urine weer normaal kan vloeien. Je kat heeft mogelijk intraveneuze hydratatie en andere medicatie nodig en zal verscheidene dagen bij de dierenarts moeten blijven. Blaasstenen kunnen een operatie vereisen en voor sommige soorten stenen moet er overgeschakeld worden op speciale dieetvoeding. In het zeldzame geval van een bacteriële infectie moet je kat een antibioticakuur krijgen. Een idiopathische blaasontsteking is moeilijk te behandelen en vereist de volgende aanpak:
- Pijnstilling: FLUTD is erg pijnlijk en verontrustend voor katten. De pijn leidt ook tot een verdere vernauwing van de urinebuis, waardoor de kans op verstopping toeneemt.
- Geneesmiddelen: Aan katers kan medicatie om de urinebuis te ontspannen gegeven worden, om verstoppingen te voorkomen of te behandelen. De dierenarts kan ook een behandeling om de blaaswand te versterken aanbevelen. Daarnaast kan ook andere medicatie nuttig zijn afhankelijk van het individuele geval.
- Stressvermindering: Stress is een belangrijke factor bij idiopathische blaasontsteking. Bespreek daarom met je dierenarts de mogelijke bronnen van stress in het leven van je kat. Een consult bij een dierengedragsdeskundige kan nodig zijn. Behandelingen op basis van synthetische feromonen, die verkrijgbaar zijn bij je dierenarts, kunnen helpen om je kat gerust te stellen. Ook lichaamsbeweging kan bijdragen tot stressvermindering.
- Verlaging van de urineconcentratie: Dat kun je bewerkstelligen door over te schakelen van droge voeding op natte voeding of door wat water toe te voegen aan de droge voeding.
- Voeding: Afhankelijk van de pathologie kan je dierenarts dieetvoeding aanbevelen zoals PURINA® PRO PLAN® VETERINARY DIETS UR URINARY.
FLUTD is moeilijk te behandelen en vereist veel geduld. Je moet zeker eens de vraag stellen of je kat dagelijks is blootgesteld aan stress en of jij die stress kan verminderen. Raadpleeg een dierenarts die gespecialiseerd is in katten of een gedragstherapeut in het geval van een radicale verandering van het gedrag van je kat.
Bepaalde kattenrassen kunnen gevoeliger zijn voor nierstenen (bijvoorbeeld de Perzische kat en de Birmaanse kat). Maar in de praktijk kunnen alle katten er last van hebben, en de beste oplossing is preventie.
Hoe blaasgruis en blaasstenen bij de kat voorkomen?
Onvoldoende waterinname kan de vorming van blaasgruis en blaasstenen bevorderen. Zorg er dus voor dat je kat voldoende water drinkt. Kies een drinkbak die geen geurtjes vasthoudt, bijvoorbeeld een drinkbak van roestvast staal, aardewerk of glas, en houd hem altijd goed schoon. Probeer altijd vers water ter beschikking van je kat te stellen. Water dat in de open lucht staat, neemt snel geurtjes op en dat kan je kat afstoten. Aarzel niet om het drinkwater van je kat verscheidene keren per dag te verversen als je kunt. Als je kat erg moeilijk drinkt, verkruimel dan een van zijn brokjes in zijn drinkbakje!
Geef je kat een voeding die speciaal ontwikkeld is om problemen met het urinewegstelsel te voorkomen: samengesteld met voldoende eiwitten, de juiste hoeveelheid magnesium, calcium en vezels. Proplan® biedt voeding met een speciale samenstelling aan. Vraag advies aan je dierenarts.