Your Pet, Our Passion.

Hoe een teek verwijderen bij een kat en andere vragen over teken bij de kat

februari 27, 2025
leestijd: 5 min
dierenarts onderzoekt witte kat

Als je kat graag de buitenwereld verkent, zal hij vroeg of laat waarschijnlijk een teek oplopen. Kom hier te weten hoe je een teek verwijdert bij een kat.

Als je kat veel tijd buiten doorbrengt, zal hij waarschijnlijk minstens één keer in zijn leven een teek op zijn lichaam krijgen. Deze kleine parasieten bijten zich vast in het lichaam van je kat en voeden zich, als ze de kans krijgen, verscheidene dagen met zijn bloed. Daarom is het belangrijk ze zo vroeg mogelijk te verwijderen. Niet alleen om de pijn en het ongemak voor je dier zo kort mogelijk houden, maar ook om te voorkomen dat de teek eventueel besmettelijke ziekten overdraagt.

Als je een teek ziet op je kat, vraag je je misschien af hoe je hem kunt verwijderen zonder pijn te veroorzaken of zonder dat er een deel van de teek achterblijft. Daarom hebben wij deze gids samengesteld die je vertelt hoe je veilig en op de juiste manier een teek weghaalt bij een kat. 

In dit artikel

Inleiding over teken bij de kat

Er zijn twee verschillende groepen teken: harde teken en zachte teken. Harde teken zien er vaak uit als het zaad van een zonnebloem. Je kunt ze herkennen aan het harde schild net achter hun monddelen. Als je een teek vindt op een kat, is het meestal een harde teek.

Naast harde teken zijn er ook zachte teken. Deze zien er niet uit als een zonnebloemzaad, maar als een rozijn. Zachte teken komen meestal niet voor op katten, aangezien ze de voorkeur geven aan andere dieren, zoals vogels of vleermuizen.

Wat zijn kattenteken?

Teken zijn parasieten. Ze bijten zich vast met hun kaken onder de huid van de kat en zuigen het bloed van de kat op. Ongevoede teken zijn minuscuul. Ze hebben acht poten en kunnen zwart, bruin, rood of roestkleurig zijn. Als ze zich eenmaal hebben vastgezet op je kat, kunnen ze opzwellen tot de grootte van een erwt naarmate ze zich volzuigen met bloed. Kattenteken worden ingedeeld bij de spinachtigen, niet bij de insecten. Dat is een belangrijk verschil tussen de vlooien en teken. Teken kunnen ziekten doorgeven aan de dieren waaraan ze zich voeden. Daarom is tekenpreventie een belangrijk element van de verzorging van je kat.

Hoe ziet een teek bij een kat eruit?

Teken zijn kleine, ovale beestjes met acht poten die lijken op kleine spinnen. Meestal zijn ze 1 mm tot 1 cm groot. Hun lichaam is wit, maar het wordt groter en donkerder naarmate het gevuld wordt met het bloed dat ze opzuigen uit hun gastheer (je kat dus).

Je ziet ze gemakkelijk zitten in de vacht van je kat. Meestal zul je eerst een knobbeltje voelen (je kan dan in eerste instantie denken dat het gaat om een bultje of een wrat). Het is dus een goed idee om je kat regelmatig te inspecteren op teken.

Waar komen teken vandaan?

Tekens geven doorgaans de voorkeur aan gebieden met veel dicht struikgewas, zoals bossen, grasland of plattelandstuinen, maar ze komen ook veel voor in het leefgebied van herten, schapen, egels of konijnen. Katten krijgen het vaakst teken in de lente en de herfst, maar de kleine parasieten kunnen op elk moment van het jaar voorkomen.

Hoe krijgt mijn kat teken?

Een kat kan een teek krijgen op een aantal verschillende manieren. De meest waarschijnlijke manier is van andere dieren. Katten die buitenkomen, komen vaak in contact met andere dieren en teken kunnen gemakkelijk van het ene dier op het andere overgaan. Als je je zorgen maakt over teken bij je kat, raden wij aan geen eten buiten te zetten, want daarmee kun je andere dieren naar het territorium van je kat lokken.

Als jij gaat wandelen in velden of bossen, kunnen er gemakkelijk teken op je kleding terechtkomen. Meestal wachten teken op het uiteinde van een tak of een grasspriet op een potentiële gastheer. Als jij erlangs strijkt tijdens het wandelen, hechten ze zich aan je haar of je kleding. Jij brengt de teek dan mee naar huis en zo kunnen zelfs binnenkatten een teek krijgen. Dus of je kat nu buitenkomt of niet, teekpreventie is altijd nodig om je kat te beschermen.

Daarnaast kan je kat ook een teek oplopen terwijl hij zelf buiten de boel verkent. Teken kunnen buiten ook overleven zonder gastheer. Ze kunnen zich net zo gemakkelijk vasthechten aan de vacht van een kat als aan kleding.

Wat zijn de gevaren van teken op mijn kat?

Teken kunnen heel gevaarlijk zijn voor de kat, aangezien sommige teken ziekten met zich dragen. Een van de ziekten die ze kunnen overbrengen op hun gastheer is Q-koorts. Een kat die deze ziekte heeft opgelopen, kan de volgende symptomen vertonen:

  • hoge koorts
  • gebrek aan eetlust
  • neerslachtigheid
  • miskraam
  • epileptische aanvallen (zeldzaam)

Een andere ziekte die teken kunnen meedragen is ehrlichiose. Als een kat eenmaal besmet is met deze ziekte, kunnen de volgende symptomen zich manifesteren: braken, diarree, gezwollen klieren, lusteloosheid, gebrek aan eetlust, gezwollen gewrichten, afscheiding uit de ogen enz.

Moet je een teek bij je kat verwijderen?

Ja, om besmetting met een ziekte te voorkomen, kun je de teek het best onmiddellijk verwijderen. Als je niet zeker weet hoe je dat moet doen, of het niet goed aandurft, neem dan contact op met je dierenartspraktijk. Je dierenarts of diens assistent kunnen je zeggen wat je moet doen of het in jouw plaats doen. Je dierenartspraktijk is ook het beste aanspreekpunt voor advies in verband met tekenpreventie en -bestrijding.

Wat je nodig hebt om een teek te verwijderen bij een kat:

  • een andere persoon die je kat kalmeert en stilhoudt
  • een paar handschoenen – het is belangrijk dat je handschoenen draagt, want teken kunnen ziekten overdragen op mensen
  • een tekentang - te koop in de meeste dierenspeciaalzaken, of je kunt er een aan je dierenarts vragen
  • katvriendelijke ontsmettende doekjes
  • een klein recipiënt om de teek in te doen
  • desinfectiemiddel om de tekentang te reinigen na gebruik


Hoe een teek verwijderen bij een kat?

Een teek verwijderen bij een kat kan een delicate opgave zijn. Het is belangrijk dat je de hele teek meehebt, zonder dat zijn kaken achterblijven in de huid van je kat, want dat zou kunnen leiden tot een infectie. Als je niet weet hoe je een teek verwijdert of het moeilijk vindt om de teek in zijn geheel te verwijderen, ga dan met je kat naar de dierenarts. 

Stappenplan om een teek te verwijderen bij je kat:

  1. Vraag een vriend of gezinslid om je kat rustig te houden en wacht met de teek te proberen te verwijderen tot je kat rustig is.
  2. Leg de haren rond de teek plat met je vingers, zodat je de teek goed ziet zitten.
  3. Plaats de tekentang rond het lichaam van de teek, dicht bij de huid van je kat.
  4. Trek en draai voorzichtig met de tang (maar pas op dat je teek niet plet) om de teek los te maken. Neem hiervoor je tijd.
  5. Als de teek eenmaal los is, controleer dan of je hem helemaal hebt, dat er geen monddelen achtergebleven zijn in de huid van je kat. Doe de teek in een recipiënt en gooi dat veilig weg, zodat de teek niet terug kan keren naar je kat.
  6. Reinig de plaats waar de teek zat met een katvriendelijk ontsmettingsmiddel.
  7. Gooi de handschoenen weg en was je handen grondig.
  8. Desinfecteer de tekentang en zorg ervoor dat ze schoon is voor toekomstig gebruik.

Als je er niet in slaagt de hele teek te pakken te krijgen, of als de plaats van de teek een infectie lijkt te ontwikkelen, ga dan met je kat naar de dierenarts.

Hoe een teek verwijderen bij een kat zonder tekentang?
 

Er doen veel fabeltjes de ronde over hoe je een teek kunt verwijderen bij een kat zonder tekentang, maar wij raden dat niet aan, aangezien je daarmee schade kunt berokkenen aan jezelf of je kat.

Zo wordt er gezegd dat je de teek kunt wegbranden met een lucifer. Wie dat probeert, loopt het risico een brandwonde te veroorzaken bij zijn kat of de teek te doen uiteenspatten, waardoor het infectierisico en de kans op blootstelling aan ernstige ziektes, zoals de ziekte van Lyme, alleen maar groter wordt. Een ander misverstand is dat je een teek kunt versmachten met vaseline, maar teken ademen maar vier keer per uur dus de kans op verstikking is erg klein.

Het is nooit een goed idee om te proberen een teek te verwijderen van een kat zonder het geschikte instrument. Als je niet het juiste instrument hebt, moet je dat ofwel kopen voor je eraan begint, ofwel met je kat naar de dierenarts gaan en hem vragen om de teek te verwijderen.

Teken voorkomen bij je kat

Als je kat veel tijd buiten doorbrengt of als je woont in een gebied met veel wild en struikgewas, is het belangrijk dat je je kat regelmatig op teken controleert als deel van de vachtverzorging van je kat. Als je kat binnen komt eten, tast dan zeker eens heel zijn lichaam af, om hem te controleren op teken. Teken komen meestal voor rond het hoofd, de nek, de oren of voeten. Besteed dus extra aandacht aan deze zones.

Er zijn veel spot-on behandelingen. Vaak zal één product tegelijk dienen als vlooienbehandeling en bescherming tegen teken. Het product wordt opgenomen in de bloedsomloop van je kat en als teken of vlooien bloed van je kat binnenkrijgen, sterven ze spoedig. Er zijn ook vlooienbandjes die beschermen tegen teken, maar als je kat veel tijd buiten is, is een vlooienbandje niet geschikt, aangezien hij daarmee kan blijven hangen aan takken, wat letsel kan veroorzaken.

Wil je meer weten over de gezondheid van katten en parasieten? Lees ons artikel over longworm bij katten.