Er zijn maar een paar momenten tijdens de ontwikkeling van het puppybrein waarop je hem kunt helpen om een vriendelijk en vrolijk maatje te worden. Je kunt hem begeleiden bij zijn eerste ontmoetingen met volwassenen, kinderen, andere honden en alles wat het leven nog meer in petto heeft.
Socialisatie is nog maar een van de talloze dingen waaraan je moet denken als je je puppy krijgt. Je hebt opeens een enorme boodschappenlijst! Je moet ervoor zorgen dat je huis en tuin 'puppyveilig' zijn en natuurlijk nadenken over hoe je je nieuwe aanwinst kunt helpen op te groeien tot een gelukkige, gezonde, goed opgevoede hond. Maar al te vaak vergeten mensen hun puppy te helpen om het allerbelangrijkste te leren - hoe hij in ons gekke leventje moet passen.
Dit is waar socialisatie om de hoek komt kijken - en hoewel de meeste mensen wel weten dat puppy's gesocialiseerd moeten worden, begrijpen maar weinigen wat dat werkelijk betekent, wanneer je het moet doen en hoe je het goed moet doen.
En met de huidige toestand in de wereld worden puppy-eigenaars geconfronteerd met een nieuwe uitdaging bij het socialiseren van hun puppy - de lockdown. Ondanks de regels voor sociale afstand en beperkte lichaamsbeweging willen we er natuurlijk toch voor zorgen dat onze puppy's vrolijk en voorbereid op de wereld voor de dag komen. Daarom hebben we bij Purina onze gedragsdeskundige ingeschakeld om een aantal essentiële tips te geven over hoe je je puppy kunt socialiseren.
Wat is socialisatie?
Socialisatie is een trainingsproces waarbij puppy's leren hoe ze zich moeten gedragen in de omgang met mensen, andere honden en andere dieren. Socialisatie kan er ook voor zorgen dat puppy's een betere relatie met hun baasje krijgen en gewend raken aan verschillende omgevingen en scenario's. Puppysocialisatie is een van de beste middelen die we hebben om gedragsproblemen in de toekomst te voorkomen, zodat we onze hond overal mee naartoe kunnen nemen en de band kunnen opbouwen waarvan we dromen als we onze puppy mee naar huis nemen.
Socialisatie tijdens een lockdown
In de periode tussen 3 - 14 weken oud bevinden puppy's zich in een kritieke fase van hun ontwikkeling - ze moeten leren wennen aan mensen, andere dieren en voorwerpen (socialisatie en gewenning). Zo leren ze meer op hun gemak te zijn met de wereld om hen heen. Het betekent wel dat we tijdens een lockdown creatief moeten zijn om ervoor te zorgen dat ze zoveel mogelijk kansen krijgen om nieuwe dingen te ervaren.
Zo introduceer je nieuwe dingen:
Goede tekenen:
- Puppy kijkt rustig naar het voorwerp.
- Puppy kiest ervoor om ernaartoe te gaan en het voorwerp te verkennen.
- Puppy kiest ervoor om het nieuwe voorwerp los te laten.
- Puppy laat het voorwerp los met traktatie/speelgoed/compliment.
- Puppy kan normaal spelen en interactie hebben na het eerste onderzoek.
- Puppy is vrolijk in gedrag.
- Zachte, beweeglijke lichaamstaal.
Help je puppy als hij het volgende doet:
- Achteruit wijken.
- Blaffen.
- In elkaar duiken/stil blijven staan.
- Wegdraaien/niet kijken.
- Bang om dichterbij te komen.
- Gefixeerd raken.
Moedig hem aan, maar laat hem even afstand te bewaren.
Tijdens een pandemie is de omgang met andere mensen natuurlijk beperkt, maar dat betekent niet dat de socialisatie van je puppy eronder hoeft te lijden. Oefen met een paar vermommingen om je hond te laten wennen aan mensen die er anders uitzien dan jij - denk bijvoorbeeld aan:
- Zonnebril/bril.
- Hoofdbedekkingen - petten, mutsen, grote hoeden.
- Grote rugzakken.
- Gezichtsbeharing!
- Pruiken.
- Helmen - fiets, motorfiets.
- Maskers.
- Zwarte/donkere jassen.
- Veiligheidsvesten/-kleding.
- Koffers.
- Paraplu's.
- Grote, volgepropte boodschappentassen.
Je kunt ook proberen je puppy onbekende mensen en honden te laten zien, op een veilige afstand natuurlijk. Je kunt je puppy bijvoorbeeld kennis laten maken met:
- Andere honden - als je puppy nog niet naar buiten mag, houd je hem voor het raam om te kijken naar honden die worden uitgelaten.
- Buren - laat je buren even hun hoofd over de schutting steken (op een afstandje!).
- Kinderen in het gezin - maar geef je puppy altijd een veilige plek om zich terug te trekken, laat kinderen je puppy niet platdrukken of zoenen, alleen met één hand aaien en dan nog onder toezicht.
De puppytijd is ook een belangrijke periode om te wennen aan verschillende bewegingen en voorwerpen die zij later in hun leven kunnen tegenkomen. Zorg ervoor dat die kennismakingen heel rustig verlopen - laat je puppy er niet achteraangaan, want dat kan slecht gedrag versterken! Probeer je puppy kennis te laten maken met de volgende dingen:
- Kinderwagens.
- Rolkoffers.
- Fietsen.
- Stofzuiger, uit en stilstaand.
- Stofzuiger aan en stilstaand.
- Stofzuiger uit en in beweging.
- Stofzuiger aan en in beweging.
- Skateboard/scooter.
- Op stoelen staan (om groter te lijken).
- Wandelstokken/krukken.
- Verschillende gangen - rennen, langzaam lopen, schuifelen, hurken.
Speel nieuwe geluiden in het begin heel zachtjes af en verhoog het volume geleidelijk in een aantal sessies. Als je het volume niet kunt veranderen, begin dan verder weg van je puppy en verminder de afstand in de loop der tijd. Je puppy moet op hetzelfde moment iets leuks doen, zoals eten, met een bevroren kong stoeien of spelen.
- Huishoudelijke voorwerpen.
- Kreukelend papier.
- Ovenklok / piepjes van de vaatwasser/ ping van de magnetron.
- Open ramen - verkeer buiten.
- Rinkelende voorwerpen, zoals theelepeltjes, in een grote doos; strooi er traktaties tussen en laat je puppy op onderzoek gaan.
- Knallende noppenfolie.
- Haardroger.
Laat je puppy van jongs af aan aan wennen om aangeraakt te worden. Dit maakt bezoekjes aan de dierenarts, verzorging en de dagelijkse omgang veel gemakkelijker. Het zou ideaal zijn als elk lid van het gezin je puppy kan aanraken (behalve heel jonge kinderen) - in geval van nood kan dit het leven van je puppy redden!
Combineer de handeling met traktaties of een deel van zijn maaltijd om een goed gevoel te bevorderen. Doe het in hun eigen tempo. Als ze zich terugtrekken of gaan kronkelen, stop dan en laat hen even met rust.
Als je eenmaal in staat bent om met je hand te aaien, gebruik dan een zachte borstel om ze te laten wennen aan hoe dat voelt. Besteed speciale aandacht aan aanraking op de volgende gebieden:
- Rug.
- Poten.
- Staart.
- Voeten.
- Nagels.
- Gezicht.
- Veeg onder de ogen.
- Binnen en buiten de oren.
- Controle van mond en gebit.
Bouw het zelfvertrouwen van je pup op door hem aan te moedigen over verschillende oppervlakken te lopen. Strooi wat brokjes om het aantrekkelijker te maken. Probeer de volgende oppervlakken eens:
- Gras.
- Schors.
- Beton.
- Kunstgras.
- Houten bruggen/steiger.
- Grind.
- Karton.
- Noppenfolie.
- Dekzeil.
- Onder de waslijn door met naar beneden bungelende voorwerpen, zoals kleding, oude plastic flessen, toiletrolkokers.
- Staan op oppervlakken zoals verzorgingstafels, skateboards, omgekeerde emmers voor een beter evenwicht.
Honden hebben een reukzin die minstens 10.000 keer sterker is dan die van mensen, dus zorg ervoor dat je puppy afstand kan nemen van een nieuwe geur. De volgende geuren zijn een geweldige en veilige manier om nieuwe en ongewone geuren in hun wereld te introduceren:
- Kruiden.
- Specerijen.
- Parfum / aftershave, gebruikt door gezinsleden (spray het niet op je puppy, maar op een doek of servet).
- Gras (als je geen tuin hebt, doe dan wat gras in een zak en breng het naar je pup).
- Slaapplekken van andere huisdieren in huis.
- Verstop brokken/traktaties onder een lege yoghurtbeker of iets dergelijks.
- Verstop lekkers in huis of in de tuin en moedig je puppy aan om al snuffelend te zoeken.
Dit kan lastig zijn zolang we niet onnodig mogen reizen, maar het is belangrijk om je pup te laten wennen aan reizen met de auto, zodat je, zodra de lockdown wordt opgeheven, volop leuke wandelingen met je pup kunt gaan maken! Probeer je puppy op de volgende manier aan autoritten te laten wennen:
- Neem je pup in de auto op schoot, met de motor uit.
- Zet je puppy in de auto op de plek hij uiteindelijk gaat zitten - in een bench / op de achterbank / in de bagageruimte.
- Kijken naar mensen en andere honden die voorbij lopen.
- Zittend in de auto met de motor aan.
Dit is een bijzonder verwarrende tijd en het kan stressvol zijn als je niet weet hoe je je puppy moet socialiseren tijdens de lockdown, maar met een beetje extra inspanning en creativiteit is er geen reden waarom je pup niet net zo goed gesocialiseerd zal opgroeien als elke andere hond in de buurt!
Lees verder voor meer informatie over de verschillende fasen van de socialisatie van puppy's en wat ze moeten leren en wanneer...
Hoewel het vaak allemaal op één hoop wordt gegooid, bestaat de socialisatie van puppy's uit twee delen. In het eerste deel laat je je puppy kennismaken met alle dingen waarmee je hem een sociale relatie wilt laten opbouwen - vandaar de naam 'socialisatie'. Dit zijn mensen (van alle soorten en leeftijden) en andere honden.
De socialisatie van puppy's is belangrijk omdat alle dieren de neiging hebben bang te zijn voor nieuwe dingen - een instinct tot zelfbehoud dat ervoor zorgt dat ze gevaarlijke dingen vermijden. Maar voor een pasgeboren dier is alles nieuw, daarom geeft de natuur hen een beperkte ontwikkelingsperiode waarin de dingen waarmee zij in aanraking komen, worden beschouwd als gewoon een onderdeel van het leven en niets om bang voor te zijn. Na deze periode bekijken ze nieuwe dingen met angst of achterdocht.
Het andere deel is gewenning, waarin een puppy leert dat er in zijn nieuwe leven veel dingen zijn die misschien griezelig aanvoelen of hem erg afleiden, maar die hij gewoon moet negeren, waar hij zich geen zorgen over moet maken of zich over moet opwinden. Dat kan van alles zijn, van stofzuigers tot vuurwerk, van joggers tot vee, van snelverkeer tot fietsers, enzovoort.
De meeste gedragsproblemen komen voort uit angst - puppy's zijn agressief tegen mensen omdat ze bang zijn voor vreemde mensen en tegen honden omdat ze bang zijn voor vreemde honden. Geluidsfobieën komen voort uit angst voor vreemde of harde geluiden, verlatingsangst ontstaat uit angst om alleen te zijn, enzovoort.
Bij de socialisatie en gewenning draait alles om het voorkomen van deze angsten, om de kans op gedragsproblemen te verkleinen en je puppy op te voeden tot een goed aangepaste, gelukkige, sociale hond.
Socialisatie betekent dat je ermee kunt spelen, gewenning dat je het kunt negeren!
Wanneer werk je aan socialisatie en gewenning
Het lastige van puppysocialisatie is dat er maar een paar momenten zijn tijdens de ontwikkeling van het puppybrein waarop deze dingen kunnen worden aangeleerd. Alle cellen in het lichaam groeien in een bepaalde periode en stoppen daarna met groeien, ook de hersenen. Daarna sluit min of meer het venster in de ontwikkeling van je hond dat verantwoordelijk is voor de zachte vaardigheden (communicatie, sociale interactie, conflictoplossing) en voor het uitvinden van wat deel uitmaakt van het leven en dus 'veilig' is.
Dit betekent dat de manier waarop een hond reageert op mensen, andere honden en situaties, zijn sociale vaardigheden en zijn gedragscompetenties nu zo goed als vastliggen. Er kan nog meer worden geleerd, maar de manier waarop de hond reageert op de wereld om hem heen - zijn persoonlijkheid - wordt al in deze eerste weken gevormd.
De socialisatieperiode begint wanneer je puppy zich bewust wordt van zijn omgeving, ongeveer 15 dagen oud, en eindigt als hij ongeveer 14 weken is. De periode kan per ras en type variëren. In die tijd leren zij wie hun sociale groep is, bij wie zij zich veilig voelen, en wie zij graag als deel van hun familie zien.
Het gewenningsgedeelte is veel korter, want alle dieren moeten razendsnel leren wat veilig en wat gevaarlijk is, willen ze overleven. Dit begint bij de bewustwording en eindigt als de pup ongeveer 7 weken is, hoewel ze nog een paar weken kunnen aarzelen ("is het echt veilig?") en generaliseren ("ik weet dat het veilig was toen ik thuis bij mijn moeder was, maar is het hier ook veilig?"). Er zijn ook andere perioden in het leven van een hond (zoals de adolescentie) waarin hij opnieuw een periode van herwaardering doormaakt.
Dingen die je moet vermijden tijdens de socialisatie van puppy's
Hoewel je je puppy graag mee naar buiten wilt nemen en ervoor wilt zorgen dat hij al deze potentieel enge dingen heeft gezien en veel nieuwe mensen en honden heeft ontmoet, zijn er veel manieren waarop de socialisatie verkeerd kan worden aangepakt. Vaak gebeurt dit door interactie te forceren of door puppy's niet de keuze te geven om het in hun eigen tempo te doen, en er niet voor te zorgen dat de puppy het echt naar zijn zin heeft.
Vergeet niet dat de puppy beslist wat veilig is, dus alle ontmoetingen moeten leuk en positief zijn, want ze leren niet alleen welke dingen veilig zijn, maar ook welke dingen eng of potentieel gevaarlijk zijn. Als het op socialisatie aankomt, gaat het niet alleen om wat je doet, maar ook om hoe je het doet. Een enge ontmoeting nu zal in de hersenen van de pup worden opgeslagen als iets om te vermijden - of om op te reageren - in de toekomst, als ze groter en sterker zijn.
De andere manier waarop het fout kan gaan, is als mensen ervan uitgaan dat het normaal is voor een hond om te willen socialiseren met elke andere hond die ze tegenkomen, en dat dat het doel is van hun socialisatie. Dit is volkomen onrealistisch, zet honden op het verkeerde been en is een van de redenen waarom ontmoetingen tussen honden fout kunnen aflopen. Een goed gesocialiseerde hond is een hond die een paar hondenvriendjes heeft met wie hij graag speelt, maar die het grootste deel van de tijd rustig en ontspannen met andere honden omgaat, terwijl hij tijdens deze ontmoetingen naar zijn baasje blijft luisteren.
Het goede nieuws is dat de socialisatie en gewenning van puppy's leuk en gemakkelijk is. Dat fokkers en eigenaars kunnen samenwerken om ervoor te zorgen dat hun puppy's opgroeien tot de perfecte volwassen honden die in ons leven passen en die overal met ons mee naartoe kunnen gaan.
Belangrijke tips voor de socialisatie van je puppy
- Wees duidelijk over wat je probeert te bereiken. Puppysocialisatie betekent je puppy leren dat het leven leuk en veilig is. Als iets eng of beangstigend is, is dat geen socialisatie - in feite leer je je puppy dan precies het tegenovergestelde en loop je het risico dat je juist de angsten ontwikkelt die je probeert te voorkomen. Laat alles draaien om traktaties en spelletjes - en ervaringen die de moeite waard zijn.
- Maak een lijst van alle dingen die het nieuwe leven van je puppy met zich meebrengt. Noteer alle dingen die ze gaan zien, horen en meemaken - thuis en daarbuiten. Wees zo inventief als je kunt. Geef je puppy dan de kans om al die dingen op een veilige en positieve manier in verschillende situaties te ervaren. Begin op een grote afstand en beloon ze voor het negeren van deze dingen, en langzaam kun je je wat dichterbij wagen.
- Het doel van de socialisatie is de puppy te leren dat mensen, andere honden en verschillende situaties veilig en zelfs leuk zijn. Je kunt dit alleen doen door ze op een totaal niet bedreigende manier te introduceren. Laat je puppy nooit overweldigd of bang worden - en laat hem afstand houden en pas na verloop van tijd naderbij komen als hij er klaar voor is.
- Forceer nooit interacties en geef je puppy altijd een ontsnappingsroute.
- Laat je puppy kennismaken met veel verschillende mensen, zowel thuis als daarbuiten, en ook met andere honden waarvan je weet dat ze vriendelijk zijn. Denk er wel aan dat het de bedoeling is dat ze blij zijn in de buurt van andere honden, niet dat ze wegrennen om met elke hond te spelen die ze zien!
- Gebruik een geluidsapp of iets dergelijks om onverwachte geluiden (vuurwerk, onweer, enz.) op een laag volume af te spelen terwijl je hond leuke dingen doet, zoals eten of spelen, om overgevoeligheid voor lawaai te voorkomen.
- Neem deel aan een goede puppycursus zodat je puppy kan leren hoe hij op je moet letten als er andere honden in de buurt zijn - en ook om hem meer ervaring met verschillende honden en mensen te laten opdoen.
- Maak contact met andere hondenbezitters en honden waarvan je weet dat je puppy ze leuk vindt en er graag mee wil spelen. Vriendelijke volwassen honden zijn geweldige leraren voor jonge pups.
- Ga door met de socialisatie van je puppy totdat het een volwassen hond is. Ze maken perioden door waarin zij veel zelfverzekerder lijken, terwijl ze op andere momenten ongewoon op hun hoede of angstig lijken. Wees alert op die perioden, want ze corresponderen met andere veranderingen in het lichaam en de hersenen van je hond, en ze hebben jouw hulp nodig om hen door deze angstperioden heen te helpen.
- Maak de socialisatie van je puppy leuk - voor je hond en voor jezelf!
Leren omgaan met mensen en soortgenoten is net zo belangrijk als je hond leren om alleen te zijn. Ontdek hoe je de eerste tekenen van verlatingsangst bij puppy's kunt herkennen.
Ontdek onze voeding voor puppy's:
Ontdek onze merken voor honden:
